Humoristische, toegankelijke roman

Onderworpen – Michel Houellebec – De Arbeiderspers – 234 blz.

OnderworpenFrankrijk 2022, de eerste ronde van de presidentsverkiezingen is door Martine Le Pen van het Front National gewonnen, maar ze heeft geen absolute meerderheid gekregen. Verrassend tweede is geworden de kandidaat van de Moslimbroederschap, Mohammed Ben Abbes. Le Pen dreigt de tweede ronde een week later te zullen gaan winnen, maar de politieke partijen UMP, de UDI en de PS scharen zich in een ‘breed republikeins front’ achter Ben Abbes, die dan ook wordt gekozen tot president.
Veertiger François, professor letterkunde aan de Sorbonne in Parijs en kenner van het werk van het oeuvre van Joris-Karl Huysmans, volgt de debatten op de televisie op de voet en lijkt zich niet veel zorgen te maken, totdat de faculteit op een dag voor onbepaalde tijd wordt gesloten. Er zijn wat relletjes, maar een heel angstaanjagend beeld schetst Houellebec niet. Toch ontvlucht François de stad een tijdje. Zijn joodse vriendin Myriam(22 jaar) is dan al met haar ouders naar Israël vertrokken.

Een realistische toekomstroman is Onderworpen niet, want de moslimpartijen in België, Nederland en in de Scandinavische landen hebben in 2022 een meerderheid en zijn aan de macht en dat is zeker binnen zeven jaar tijd niet te verwachten. Mohammed Ben Abbes is een charismatisch leider die de gemoederen goed in de hand heeft. Natuurlijk zijn er harde maatregelen die hij neemt, zoals fikse kortingen op de uitkeringen en het terugschroeven van de overheidsuitgaven op onderwijs en wetenschap. In Onderworpen komen geen groepen in opstand. Terwijl de Fransen toch een volk van betogers zijn. Vooral van de vrouwen zou je dit wel verwachten, want hun positie verslechtert dramatisch. Zij verliezen hun banen aan de Sorbonne, die onder controle komt van de Saoedi’s en velen worden gedwongen weer het huishouden te gaan doen. Een groot voordeel is wel dat de werkloosheid drastisch afneemt. Ook de pogingen die Ben Abbes doet om de Noord-Afrikaanse landen bij de EG te laten aansluiten doen grotesk aan.

Houellebec is op dreef als hij de spot drijft met de Letteren Faculteit, die zichzelf in stand houdt door mensen op te leiden die dan alleen maar weer les kunnen geven aan diezelfde faculteit. Ook geeft hij een sneer naar professoren die zijn gepromoveerd op Rimbaud, over wie intussen honderden proefschriften over zijn geschreven. Wat teksten bij elkaar sprokkelen op internet en je proefschriftje is klaar, vindt hij.
Houellebec moet een grondige studie hebben gemaakt van het leven en werk van Joris-Karl Huysmans, de specialisatie van de hoofdpersoon. Er komen meer namen langs uit de Franse literatuurgeschiedenis en als je daar geen kenner van bent, en dat zullen de meeste lezers niet zijn, dan blijft die lijn wat onbegrepen. Geen probleem, er blijft genoeg te genieten over. Zoals de leuke bijkomstigheid voor mannen die onder Ben Abbes aan polygamie mogen doen. Houellebec laat in korte schetsen zien dat oudere mannen(o.a. een ongewassen intellectueel van 62 jaar) ineens meerdere en vaak heel jonge vrouwen (15, 16, 17 jaar) aan zich kunnen binden. Die vrouwen gedragen zich ook nog eens onderworpen(!). Hoofdpersoon François, een echte opportunist, heeft in elk geval weinig te lijden van de situatie. Nee, het tegenovergestelde is het geval. Zijn leven ziet er aan het einde van het boek rooskleuriger en zonniger uit dan aan het begin. Onderworpen is een grappige en voor Houellebecs doen redelijk toegankelijke roman en aan de boodschap, voor zover die erin zit, moeten we niet te zwaar tillen.

Pieter Feller

Andere recensies

Vrouwen rondom Johan de Witt – Samenstelling: Ineke Huysman en Roosje Peeters – Uitgevrij Catullus – 344 blz. Robert Fruin, Gerhard Willem Kernkamp (alleen deel 1) en Nicolas Japikse publiceerden van 1906 tot 1919 een zesdelige bronneneditie: Brieven aan en Brieven van Johan de...
Lees verder Categorie: Boek van de week, Geschiedenis, Non-fictie
| Reageer!
Kom binnen! Theater lezen over thuis – Ineke Kraijo en Marlies Verhelst – Illustraties: Marja Meijer – Gottmer – 120 blz. Wat een verrassende serie die door uitgeverij Gottmer uitgegeven wordt. Ik had er eerlijk gezegd nog nooit één ingekeken, omdat ik geen recensies...
Lees verder Categorie: Kinderboeken
| Reageer!
Op de vriendschap – Milla Shan – Vertaling: Siska Goeminne – Illustraties: Frank Daenen – De Eenhoorn – 32 blz. Een vriendje hebben is voor de meeste kinderen belangrijk. In dit prachtige prentenboek wordt op een speelse manier verteld en getekend over het ontstaan...
Lees verder Categorie: Prentenboek
| Reageer!