Al Qaida legt Haarlem plat in internationaal complot
Haarlem Centraal – Rob van Doorn – Ellessy Crime – 342 blz.
Rob van Doorn (1954) woonde tot zijn vijfendertigste in Haarlem. In de jaren tachtig van de vorige eeuw was hij gemeenteraadslid voor GroenLinks in de Spaarnestad, daarna vakbondsbestuurder en in de periode van april 2010 tot juli 2013 was hij wethouder ‘van buiten’ in ‘de mooiste stad van Nederland’. Tussendoor heeft hij verschillende bedrijven opgericht waar hij de bezielende directeur van was. Als consultant adviseert hij over fusies en reorganisaties. Van Doorn woont sinds 1996 in Amersfoort. Haarlem Centraal is zijn debuut als schrijver.
Een duivelse samenzwering bedreigt de stad Haarlem. Een terroristische aanslag vindt plaats en er ontwikkelt zich een gevaarlijk kat-en-muisspel met als middelpunt Haarlem en de enige overgebleven stadsbestuurder, wethouder Frits Halen. Frits wordt tijdens het onderzoek naar de daders steeds meer deelgenoot van het werk van geheime diensten en schimmige terroristen. Hij werkt nauw samen met een voormalig medewerker, die een topfunctie bekleedt bij de AIVD, de Nederlandse veiligheidsdienst. Frits wordt heen en weer geslingerd tussen zijn werk en zijn gezin. Hij bezoekt Afghanistan waar Nederlandse militairen voor een onmogelijke opdracht staan. Al Qaida is echter nog niet klaar met de wereld. De hoofdpersonen verplaatsen zich van de mooie provinciehoofdstad van Noord-Holland via Afghanistan, Azerbeidzjan en Iran naar New York. Het privéleven van Frits Halen wankelt en hij komt voor belangrijke dilemma’s te staan. Wie is de vriend en wie is de vijand?
Haarlem Centraal begint al met een enorme climax. Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente, komen honderden mensen om het leven door een enorme terroristische aanslag. Al vanaf het begin wordt je als lezer meegezogen in een wereld vol geweld en politieke verwikkelingen. Van Doorn beschrijft de gebeurtenissen efficiënt. Hij gebruikt geen woord te veel om het beeld te scheppen, maar precies genoeg om het boek vaart te geven. Behalve het regelmatige promotiepraatje voor Haarlem als mooie stad worden er maar weinig details beschreven. De nadruk ligt om de grootste gebeurtenissen en de diplomatieke dilemma’s. Haarlem Centraal bevat veel feitelijke informatie, dit wekt het idee dat de schrijver absoluut zijn onderzoek heeft gedaan.
Het geeft een beetje een dubbel gevoel hoe Van Doorn de namen van echte politici gebruikt in een fictief verhaal. De grens tussen werkelijkheid en fictie is hierdoor soms vaag. Aan de ene kant maakt dat het verhaal realistisch, alsof het echt in Nederland kan gebeuren, aan de andere kant kun je zo echt mensen te kijk zetten. Haarlem Centraal wordt er wel spannender door.
Er is één puntje van kritiek te leveren op Haarlem Centraal. Het zit dwars dat Van Doorn duidelijk geen fan is van Geert Wilders en zijn partij de PVV. Van Doorn laat duidelijk merken dat hij het rechts extremisme in Nederland een gevaarlijke ontwikkeling vindt. Maar vervolgens laat hij wel bijna alle Moslims radicaliseren en aanslagen plegen, en geeft hij Wilders dus eigenlijk gelijk dat de Islam een gevaar vormt voor de Westerse samenleving. Dit geeft mij een beetje een dubbel gevoel. Het verhaal van Haarlem Centraal is spannend en tot de verbeelding sprekend, maar de politieke boodschap komt wat vreemd over.
Haarlem Centraal is voor een debuut zeker niet slecht. Al moet ik inwoners van de stad Haarlem wel waarschuwen dat de eerste paar hoofdstukken als schokkend kunnen worden ervaren.
Felice Beekhuis
