Boekenweek 2014 – Simmerlân(1996) van Hylke Speerstra

Ik weet nog precies wanneer ik het boek las. Dat was eind september 2000. De Olympische Spelen werden gehouden in Sydney, Australie, en mijn zus en ik waren erbij, omdat wij Anky van Grunsven richting een gouden medaille wilden supporteren.
Bijna 17.000 kilometer moest ik ervoor vliegen, Harbourbridge, Operahouse en kangoeroes moest ik bewonderen, voordat ik mij door het boek Simmerlân, van Hylke Speerstra, liet raken.
Waren het uitgerekend de wonderen van de andere kant van de wereld, die ervoor zorgden dat ik ‘s avonds, afgevuld met indrukken, helemaal opging in de waarnemingen van Speerstra, die hij deed tijdens zijn wandeltochten door Fryslân? De sfeer die door de schrijver zo meesterlijk eenvoudig was weergegeven, dat ik mij thuis las en dacht dat ik weidevogels hoorde, in plaats van de zoveelste kookaburra?

Wij bewogen ons tussen sportliefhebbers van over de hele wereld, mijn zus en ik. Wij spraken met iedereen en uiteraard in het Engels. Wat een feest was het dan om ‘s avonds in bed te lezen in mijn eigen taal over Bouke Schots, de brugwachter van Winsum. Om het contrast te voelen van de onmetelijkheid van Australië, waar men een treinreis van zeven uren ‘dichtbij’ noemt, en Fryslân, waar je overal te voet naar toe kan, als je dat wilt.

Het zijn al die uitersten, die maken dat Simmerlân sinds Sydney 2000 een speciale plaats in mijn boekenkast kreeg. Los nog van het feit dat het gewoon een heel mooi boek is om te lezen. Speerstra toont zich een meester van eenvoud. Kleine impressies, je zou bijna zeggen ‘de moeite van het noemen nauwelijks waard’, worden warme verhalen, die de lezer meenemen. Het gevoel geven alsof je er zelf bij bent.
Simmerlân is een bundel verhalen, verzameld en opgeschreven in de warme zomers van 1994 en 1995, toen de schrijver een aantal weken door de provincie wandelde.
Dat ik nu eerst naar Australië moest reizen om voorgoed verslingerd te raken aan dit boek!

Ik wit noch krekt wannear ’t ik it boek lêzen ha. Dat wie yn it lêst fan septimber 2000.
De Olympyske Spelen wiene yn Sydney, Australië, dat jier en myn suster en ik wiene derby, om ’t wy Anky van Grunsven nei in goudene medalje supporterje woene.
Hast 17.000 kilometer moast ik der foar fleane, Harbourbridge, Operahouse en kangoeroes moast ik bewûnderje, ear ’t it boek Simmerlân, fan Hylke Speerstra, my reitsje koe.
Wiene it krekt de wûnders fan de oare kant fan ‘e wrâld dy ‘t makken dat ik jûns, sêdboarnd oan yndrukken, hielendal opgie yn de waarnimmingen fan Speerstra, dy ‘t er die wylst er troch Fryslân kuiere? De sfear dy ‘t de skriuwer sa masterlik ynfâldich delset hie, dat ik my thús tocht en miende skriezen en ljurken te hearren, ynstee fan de safolste kookaburra?

Tusken sportleafhawwers fan ‘e hiele wrâld skaaiden wy om, myn suster en ik. Wy praten mei elk en yn it Ingels fansels. Wat in feest wie it dan om jûns op bêd te lêzen yn ús eigen taal te lêzen fan brêgewachter Bouke Schots fan Winsum. Om it kontrast te fielen fan de ûnmjitlike ôfstannen yn Australië, wêr ‘t in reis fan sân oeren mei de trein ‘tichtby’ neamd wurdt’, en Fryslân, wêr ‘t men alles kuierjende wei wol dwaan kin, as men wol.

It binne al dy utersten, dy ‘t meitsje dat Simmerlân sûnt Sydney 200 in spejaal plak yn myn boekekast krigen hat. Los noch fan it feit dat it gewoan in hiel moai boek is om te lêzen. Speerstra toant him in master fan ienfâld. Lytse ympresjes, jo soene hast sizze ‘it neamen kwalik wurdich’, wurde waarme ferhalen, dy ‘t in lêzer meinimme. It gefoel jouwe as binne jo der sels by. Simmerlân is in bondel ferhalen, opdien yn de waarme simmers fan 1994 en 1995, doe ‘t Speerstra in wykmannich troch de provinsje kuiere. Dat ik no oan Australië ta reizgje moast, om foargoed ferslingere te reitsjen oan dit boek!

Martsje de Jong

Comments are closed.