Een bijzondere leeservaring

De Wolffs Bestiarium – Martijn Adelmund – Quasis uitgeverij – 425 blz.

Martijn Adelmund (1977) studeerde Taal- en Cultuurwetenschap in Utrecht. In 2014 verschenen de titels Heksenwaan en Heksenkind, samen met Iris Compiet. In 2016 publiceerde hij Max Havelaar met Zombies, een moderne hervertelling van de klassieker van Multatuli. De vertelwijze bleef dichtbij het oorspronkelijke verhaal maar door de originele invalshoek zeker geschikt voor een groot en ander publiek.  Met De Wolffs Bestiarium is er weer een origineel en bijzonder apart boek verschenen. Een boek wat tot de verbeelding spreekt en zich niet snel in een genre laat wegstoppen.

Een bestiarium is een middeleeuws geschrift waarin onder andere fabeldieren, echte dieren, planten en fabelachtige mensenrassen worden besproken op een manier alsof dat ze echt zouden kunnen bestaan. Denk bijvoorbeeld aan een faun, zeemeerman, harpij en een cycloop. Bestiaria zijn zeer oud. De oudst bekende is de Physiologus uit de derde of vierde eeuw. Hierin wordt ook in dit boek naar verwezen. Hoewel de titel je doet denken dat dit ook een bestiarium is – en dat is het voor een gedeelte ook – is het meer dan dat. Het is ook een roman, bevat gedichten en heel veel mooie illustraties van de hand van Maarten de Wolff. Verder staan er veel voetnoten en verwijzingen in naar andere boeken, kunstwerken en bestiaria. Het boek bevat gewoon heel veel en dat klinkt rommelig, maar het is een waar kunstwerk waar alles gewoon in klopt en met elkaar samenhangt.

Het hoofdpersonage in de roman is de ongelukkige Anton Quist. Hij werkt in een universiteitsbibliotheek en heeft verder geen sociaal leven. Als hij de tekeningen van Maarten de Wolff tegenkomt gaat hij hiermee een bestiarium samenstellen. Gelijktijdig raakt hij verwikkeld in een politieonderzoek (omdat zijn buurman dood is gevonden onderaan hun appartementencomplex), blijkt een boekdrukker zich in het criminele circuit te begeven en doet hij er alles aan om zijn liefde voor boeken niet onder stoelen of banken te steken.

De lezer krijgt behoorlijk wat informatie uit allerlei hoeken voor zijn kiezen. Je wordt geregeld op het verkeerde been gezet. De vertelstijl van Adelmund is prettig en boeiend. Je begint te twijfelen of iets nu echt gebeurd of een hersenspinsel van het boekkarakter is. Persoonlijk had ik de neiging om net als Anton te verdwijnen tussen als die illustraties. Stuk voor stuk kunstwerken waar je steeds meer in ontdekt hoe langer je ernaar kijkt. Je kan niet echt spreken van onderbrekingen als je op een deel van het bestiarium, de illustraties of de gedichten stuit omdat het allemaal zo goed bij elkaar past en in elkaar overloopt.

Zoals ik het boek niet in een bepaald genre kan stoppen weet ik ook niet goed hoe ik het moet beschrijven. Het is geen boek om gewoon te lezen het is een boek om te ervaren.

Conny Schelvis

Comments are closed.