Een hoogst verleidelijk boek

Een hoogst verleidelijk man – Paul Jacobs – Houtekiet – 331 blz.

Alleen maar veronderstellen is veel te zwak uitgedrukt: Thomas Breens ís Paul Jacobs! De laatste vierde in januari zijn zeventigste verjaardag, gelijktijdig met het verschijnen van dit boek, zijn tiende Breens, die in het boek ook zijn verjaardag viert, zijn drieënvijftigste. Toch leuk als je alter ego nog een aantal jaartjes jonger en knapper (sorry, Paul) is en ook nog eens een vriendin als Kristien heeft. “Met drieënvijftig zat er nog genoeg jus in me om elk jaar een nieuw boek te schrijven … Tegelijk was het hele streberige en ambitieuze er eindelijk uit. Ik had ingezien dat ik noch de Nobelprijs noch alle vrouwen van de wereld zou kunnen krijgen en ik had me met die gedachte verzoend”, laat Jacobs Thomas zeggen. Maar geldt dat laatste ook voor Paul? Een beetje streberig om de tiende nog net iets beter te laten zijn. Ambitieus door zo beeldend te schrijven dat dit boek misschien wel verfilmd zou kunnen worden. Dat idee heeft ook al in zijn hoofd plaatsgenomen (zie mijn interview met Paul naar aanleiding van zijn vorige roman, Driemaal moordwaarde).

Bij het schrijven van recensies van misdaadromans is het een blunder van jewelste als je ook maar een muizenbeetje van de intrige weggeeft. Dat zou de lezer van het plezier beroven die zelf te ontdekken. Daarom slechts een inleiding op het verhaal zelf. Op zijn verjaardag ontvangt Thomas het boek “One on one” van Kristien. De inhoud is een ketting van ontmoetingen: A ontmoet B, B ontmoet C, C ontmoet D enz. Ook David Maes (onderzoeksjournalist, vriend van Thomas) is aanwezig en samen krijgen ze een lumineus idee een radioprogramma te maken op dezelfde manier, maar dan niet enkel ontmoetingen maar een ketting van (seksuele) relaties. Ze hebben er zelf al een titel voor bedacht: “Fucking Around”. Zie hier de eerste verhaallijn.

In de loop van dezelfde avond gebeurt er tijdens een radio-uitzending is raars: de presentatrice is midden in een aankondiging in snikken uitgebarsten. Thomas en David kennen haar allebei: het is Kathy Ongena. Niet alleen kennen, ze hebben ook beiden een relatie met haar gehad, David nog maar kortgeleden, tot “Mister Perfect”, Filip Dombergen haar van hem heeft ‘afgepikt’. De morgen na het radio-incident blijkt Kathy van de aardbodem verdwenen. Een zoektocht van Thomas en Kristien voert van Antwerpen naar Oostende en uiteindelijk naar Nice (Côte d’Azur) en omgeving (Saint-Paul-de-Vance). Dit is verhaallijn twee.

Verhaallijn drie, de hoofdlijn, draait om Filip Dombergen, eigenaar van reclamebureau Renommee. Die heeft een nieuwe politieke partij, ‘Open Oren’ opgericht en een campagne gestart met het doel ‘Schoon Verdiep’ te bereiken (= de nieuwe burgemeester van Antwerpen te worden). Thomas, Kristien en David bezoeken de oprichtingsbijeenkomst in het Brabopakhuis. David moet niets van Dombergen hebben. Hij heeft Kathy immers van hem ‘afgepakt’ en haar vervolgens op een niet zo nette manier gedumpt. Thomas en Kristien zijn beduidend positiever, hij knapt zelfs wat klusjes voor Dombergen op.

Er is op dezelfde avond als de partijbijeenkomst iemand vermoord. Daar hebben we de vierde verhaallijn. Die moord moet natuurlijk opgelost worden. Hierbij komt een oude bekende, commissaris Hayden, uit eerder delen van de serie, opduiken. Natuurlijk geassisteerd door Thomas.

De verhaallijnen lopen soms naast elkaar, kruisen elkaar, maar vloeien naar het einde toe steeds meer in elkaar. Knap hoe Jacobs dat ‘componeert’. De auteur geeft antwoord op alle vragen: wordt de laatste schakel van de ketting gevonden om het nieuwe radioprogramma mogelijk te maken, wordt de zoektocht naar Kathy beloond, wordt Dombergen inderdaad de nieuwe burgemeester en wordt de moordenaar gevonden en gearresteerd?

De meeste van de personages van Jacobs zijn fictief. Voor de bekenden uit eerdere boeken in deze serie kunt u terecht bij mijn recensie over Driemaal moordwaarde. Maar hoe verzonnen ook, het worden door de pen van Jacobs allemaal levensechte mensen van allerlei pluimage, van hoge gemeentebestuurders tot mensen aan de rand van de samenleving. Daarnaast duiken er echte personen op, zoals de beroemde Franse zanger Georges Moustaki. De meest intrigerende persoon (waar ook de titel naar verwijst) is Filip Dombergen, een zeer complex mens met verscheidene geheimen.

Aan deze Dombergen verbindt Jacobs algemene en actuele motieven. Gemeente- en partijpolitiek, samenhangend met integriteit en corruptie, seksueel misbruik, verleiding, relaties en homoacceptatie. Het intrigerende eraan is dat deze motieven niet los van elkaar staan, maar op elkaar ingrijpen. Bijna zou een motief niet genoemd worden: misdaad. Dat is niet toevallig, want hoewel de omslag vermeldt dat we met een misdaadroman te maken hebben, zou het boek ook zonder de al eerdergenoemde moord hebben kunnen bestaan. Ook dat is knap werk van Paul Jacobs!

Is er ook een overkoepelend thema? Ja, het verleden, situationeel en relationeel blijft zijn invloed op het heden uitoefenen, hoe we ook willen trachten het geheim te houden. Het verleden, waarbij we een aardige blik terugwerpen op de jaren zestig van de vorige eeuw, van Filip Dombergen zal uiteindelijk van beslissende invloed zijn op de afloop van deze roman. Tussen de uitwerking van zowel het thema als de motieven krijgen we nog vermakelijke fragmenten met toeristische informatie over Zuid-Frankrijk.

Jacobs hanteert een stijl die tot lezen uitnodigt. Geen ingewikkelde zinnen of moeilijk taalgebruik, maar wel steeds met een vleugje humor en Vlaams ‘accent’ zoals het gebruik van het woord holebi, een samentrekking van homoseksueel, lesbisch en biseksueel. En is “buikzwager” en neologisme of een eufemisme voor het in Van Dale vermelde “kutzwager”? Er wordt mee bedoeld dat twee mannen onwetend een seksuele relatie hebben (gehad) met dezelfde vrouw, zoals Thomas en David met Kathy. Je mag gerust jaloers zijn op de kennis van het Frans van onze zuiderburen, maar Paul, kun je voor de Nederlandse lezers, als het wat ingewikkelder wordt, voor een vertaling zorgen?

Chris Vandenbroucke, bekend Vlaams recensent, heeft dit boek al één van de beste van dit jaar genoemd (waar blijven de prijzen?), waar je het ook als Nederlandse lezer zeker mee eens zult zijn.

Kees de Kievid

Lees hier het interview met Paul Jacobs

Recensie Driemaal woordwaarde

Comments are closed.