Leuke, maar geen opzienbarende bundel

Help me herinneren – Bernlef – Querido – 237 blz.

De negentien verhalen in Help me herinneren zijn niet allemaal van hetzelfde niveau. Dat is eigenlijk altijd zo in een bundel van wie dan ook, maar ook in de ‘mindere’ verhalen van Bernlef valt genoeg te genieten. Hij kan bijvoorbeeld in één zin iemands uiterlijk treffend neerzetten.
‘Lang en smal was het, met ingevallen wangen, dunne lippen met daarboven een grijs wat armetierig snorretje.’ of ‘Haar gezicht was door de tijd gevangen in een netwerk van plooien en rimpels.’

In het eerste verhaal ‘Tamara’s gezicht’, gaat het om een veertiger die na een ontmoeting met een oud-klasgenoot, Hans Kees, wordt herinnerd aan een meisje van de middelbare school op wie hij ooit verliefd was. Uit alles blijkt dat het verhaal in het heden speelt – er zijn mobiele telefoons en de tomtom – de hoofdpersoon moet een veertiger zijn, maar op het eindexamenfeest zo’n twintig jaar geleden, dus rond 1990, werden platen van de Stones en The Beach Boys gedraaid.(?) De vader van Hans Kees heeft het feestje gefilmd met een 8mm camera. Dat duidt toch meer op de jaren zestig, dan de jaren negentig. Als lezer raak je in verwarring. Kloppen de feiten wel?

Bernlef is het best op dreef als hij teruggrijpt naar de tijd dat hij zelf jong was, zoals in het jazzverhaal ‘Geen verhaal’ waarin de hoofdpersoon net zo oud is als Bernlef en in 1957 pianist Henk Luiting hoort spelen in een jazzclub. Later als hij journalist is, gaat hij naspeuringen doen naar de van het toneel verdwenen pianist en stuit op verrassende feiten.

De verhalen die op mij de meeste indruk maakten, zijn ‘Op het gehoor’, ‘Herinnerde winkels’, ‘Kolen’, ‘Een vriend van vroeger’(waarin de hoofdpersoon een man tegenkomt die beweert zijn vriend te zijn geweest, maar die hij helemaal niet herkent), ‘Reünie’ en ‘De regieassistent’.

In dit laatste verhaal is de hoofdpersoon stapelverliefd op een vrouw die hem verlaat en per vliegtuig vertrekt. Hij hangt weken rond op het vliegveld en eindelijk denkt hij haar weer te zien(hij is er niet zeker van, want hij ziet haar van achteren). Hij volgt haar en durft haar tenslotte te benaderen. Het ontroerende einde zie je als lezer totaal niet aankomen.

Al met al een bundel met personages van allerlei leeftijden, mannen en vrouwen, waarbij Bernlef het best op dreef is als hij in de huid van iemand van zijn eigen sekse en eigen leeftijd kruipt. Maar ook een minder boek van Bernlef is altijd nog een goed boek, want zijn vakmanschap staat buiten kijf.
Help me herinneren stond op de longlist van de AKO-literatuurprijs.

Pieter Feller

Boek bestellen!

Andere recensies

Ferdinand Verbiest en de ontdekking van China – Veerle De Vos – Pelckmans – 341 blz. Ferdinand Verbiest (1623 – 1688) behoort zonder twijfel tot een van de meest onderschatte Vlamingen of Belgen. Gedreven door een niet te temmen bekeringsdrang en werkijver slaagde deze...
Lees verder Categorie: Biografie & Autobiografie, Geschiedenis, Non-fictie
| Reageer!
Net als ik – Muzoon Almellehan – Vertaling: Merel Leene – Kluitman – 240 blz. Dit is echt weer zo’n young adult boek waarvan ik hoop dat heel veel jeugd vanaf een jaar of 13 het gaat lezen maar zeker ook hun ouders. Ik...
Lees verder Categorie: Young Adult
| Reageer!
De pianostemmer – Daniel Mason – Vertaling: Lilian Schreuder – Hollands Diep – 397 blz. Het is eind negentiende eeuw. In Birma werkt een arts voor het Britse leger, Anthony Carroll, die er bijzondere methoden op na houdt om de vrede te bewaren. Zo...
Lees verder Categorie: Roman
| Reageer!