Met een fictief verhaal problemen aan de kaak stellen
Onmenselijke mensen – Rob van Doorn – Ellessy Crime – 292 blz.
Rob van Doorn (1954) woonde tot zijn 35e in Haarlem. In de jaren ’80 van de vorige eeuw was hij raadslid in de Spaarnestad, daarna vakbondsbestuurder en in de periode van april 2010 tot juli 2013 was hij wethouder van Haarlem. Tussendoor heeft hij verschillende bedrijven opgericht. Als consultant adviseert hij over fusies en reorganisaties. Van Doorn woont sinds 1996 in Amersfoort. Onmenselijke mensen is zijn tweede thriller, en is een op zichzelf staand vervolg op Haarlem Centraal.
We hebben hoofdpersoon Frits Halen in Haarlem Centraal leren kennen als wethouder van de stad Haarlem, waar een grote terroristische aanslag wordt gepleegd. Frits komt er lichamelijk ongeschonden uit, maar heeft er een enorme last op zijn schouders bij gekregen.
Wanneer in Onmenselijke mensen Frits’ 16-jarige dochter Jolanda wordt ontvoerd is de maat vol. Gaandeweg het politieonderzoek wordt duidelijk dat de daders weinig respect hebben voor mensenlevens. De leider van de kidnappers is actief geweest bij de massamoord in Srebrenica en is nu wapenhandelaar. Frits ergert zich aan de trage opsporingsactiviteiten en gaat zelf op onderzoek uit. Samen met Marjan Liter, verpleegkundig-sergeant bij de Luchtmobiele Brigade, reist hij naar Servië en raakt verstrikt in een wereld van geweld, waarin geld de strijd altijd wint van medemenselijkheid. De zoektocht verplaatst zich naar Amman, de hoofdstad van Jordanië, waar wapenproducenten en -handelaren, regeringsvertegenwoordigers, investeerders en vrijheidsstrijders elkaar in een moordende omhelzing houden. Een omhelzing waarbij Nederland een cruciale rol speelt…
Net als in Haarlem Centraal, wil de schrijver in Onmenselijke mensen weer een belangrijke kwestie aan de kaak stellen. Deze keer gaat het om wapenhandel en criminele en corrupte overheidsmedewerkers. Van Doorn is op zijn zachts gezegd niet dol op het schijnheilige buitenlandbeleid van Nederland en een handjevol andere landen.
“Hij [Frits] weet dat Nederlanders bereid zijn in ongeveer alles te handelen en de grootste hypocrieten van de westerse wereld zijn, door enerzijds het beste jongetje van de klas te spelen binnen de NAVO en de VN en anderzijds smerige deals te sluiten met terroristen en obscure regeringen.”
Het enige minpuntje wat ik heb gevonden over dit boek, is dat de schrijfstijl die Van Doorn gebruikt af en toe een beetje te beschrijvend is. Soms somt hij bijna een bladzijde lang alleen feiten op, en ondanks dat het nodig is voor het verhaal komt het af en toe wat droog over. Maar belangrijker is dat er een hoop vervelende dingen op persoonlijk vlak gebeuren voor hoofdpersoon Frits, terwijl hij toch steeds rationeel blijft. Zelfs wanneer de tekst zegt dat hij emotioneel is, komt dit niet echt over. Dit is jammer, maar overbrugbaar. Je blijft toch wel doorlezen, omdat het verhaal spannend is.
Laat ik vooral vooropstellen dat het verhaal dat Van Doorn vertelt in Onmenselijke mensen erg goed is. Hoofdpersoon Frits Halen komt er stapje voor stapje achter hoe alles zit, en er lijken meer mensen hij betrokken bij de internationale wapenhandel dan je van tevoren voor mogelijk hield. Is er dan niemand te vertrouwen? Onmenselijke mensen is dan ook vooral een goed boek als je van complotten houdt.
Felice Beekhuis
