Met pensioen gaan, doe ik pas na mijn dood
Een veelbesproken en veelzijdig man, die Ilja Gort. Populair bij velen, maar er zijn er ook die hem niet te pruimen vinden. In de contacten die ik met hem had naar aanleiding van dit interview en de recensie van zijn boek De druivenfluisteraar, heeft hij op mij een zeer aimabele, behulpzame, humoristische vriendelijke indruk gemaakt. Ik hoop dat ieder door het lezen van dit interview Ilja een beetje leert kennen!
Ilja Gort (Amersfoort, 5 januari 1951) speelt in zijn jeugd als drummer in verscheidene bandjes. Hij begint met het schrijven van reclametunes. Hij componeert o.a. voor KLM, ING, Duo Penotti, Heineken, V&D, C&A. Zeer bekend is de tune voor Randstad Uitzendbureau, maar het meeste succes bracht de tune met de panfluit voor Nescafé, die in meer dan 160 landen werd gebruikt.
In 1990 opent hij een eigen opnamestudio. In 1994 koopt hij in Frankrijk een dertiende eeuws wijnkasteel met wijngaarden in de Saint-Emilion-streek, vanaf 2010 als Château la Tulipe. Zijn biologische wijnen vallen geregeld in de prijzen. Ilja is daarnaast ook nog eens schrijver. Van zijn hand verschenen boeken over wijn, koken en het Franse landschap naast kinderboeken en romans. En alsof het niet op kan is hij ook nog tv-maker met programma’s zoals o.a. Gorts wijnkwartier en Gort over de grens Praatprogramma’s op tv nodigen hem graag uit. Zo was hij te zien bij Jeroen Pauw en Twan Huys.
Ilja, je was/bent muzikant, componist, wijnboer, schrijver, en je maakt tv-programma’s. Hoe ben je tot al deze gevarieerde bezigheden gekomen?
Vanaf mijn kleutertijd was ik dol op drummen. Ik roffelde op alles wat los en vast zat. Toen ik tien jaar was, timmerde ik mijn eigen drumstel. Later speelde ik in allerlei lokale bandjes totdat ik ergens rond m’n 20e naar Den Haag verhuisde en drummer werd in de rockband After Tea, een afsplitsing van Tee Set. In de jaren 80 ging ik muziek schrijven en platen produceren. Tien jaar later had ik een soundstudio en dreef ik een drukke praktijk als componist van o.a. reclamemuziek. In die periode kocht ik een huisje in Frankrijk dat ik na een paar jaar verkocht om een wijnkasteel in Bordeaux te kopen. Ik werd gevraagd om daar een boek over te schrijven en dat deed ik: Leven als Gort in Frankrijk, wat door velen wordt gezien als mijn grappigste boek. Daarna werd ik benaderd om een tv-serie over mijn avonturen in La France te maken. Dat werd Wijn aan Gort voor Omroep Max.
Als je nu zou moeten kiezen…je mag maar één activiteit overhouden! Welke zou dat dan zijn en waarom? En na je pensioen?
Als ik zou MOETEN kiezen, zou het de wijn zijn, maar dan zou ik stiekem toch weer een boek gaan schrijven.
Met pensioen gaan, doe ik pas na mijn dood.
Hoe ingrijpend in je leven was je ‘transformatie’ tot wijnboer?
Die transformatie heeft nooit plaatsgevonden. Ik ben altijd componist gebleven (ik maak nog steeds de muziek voor m’n tv-programma’s) en ik heb ook altijd boeken geschreven.
Hoe verschillend van dat in ‘kikkerlandje’ Nederland is je leven in het ‘bourgondische’ Frankrijk?
In Frankrijk ben ik Fransman onder de Fransen. Daardoor gaat, zodra ik daar ben, alles in een lagere versnelling. In Nederland ben ik meer tv-maker en schrijver. Ben ik actief met de montage van de serie, met muziek maken en met signeren in boekwinkels, etc. Eerlijk gezegd ben ik het liefst in Frankrijk, lekker een beetje klooien tussen m’n druifjes, maar dat andere hoort er nu eenmaal bij.
Een Nederlander als wijnboer in Frankrijk! Hoe kijken ze daar nu tegen zo’n buitenbeentje aan?
Haha, in het begin vonden ze me een beetje een vreemde eend in de bijt, maar we hebben vanaf het begin mensen uit het dorp in dienst genomen en kregen een fijne samenwerking met de burgemeester, die ook wijnboer is. Nu zijn zelfs een aantal wijnboeren uit de buurt aan het overschakelen naar onze biologische wijnbouwmethode.
Veel van je activiteiten zijn m.i. terug te voeren op marketing/pr (Ik denk o.a. aan het proces tegen het wodkamerk). Hoe belangrijk is marketing/pr voor je? En doe je het allemaal zelf?
Het proces tegen het wodkamerk heeft niets met marketing te maken. Dat was iemand die heel groot het woord Tulipe op zijn etiket drukte plus een sterk gelijkende rode tulp. Dat is welbewuste plagiaat om mee te liften op de bekendheid van onze wijn.
‘Marketing’ is het Engelse woord voor ‘op de markt brengen’ en dat is wat we doen; we maken wijn en in plaats van die zelf op te drinken, brengen we die op de markt.
Hoe belangrijk is humor voor je?
Net als iedereen hou ik van vrolijk zijn, lachen en plezier maken.
Als schrijver beoefen je veel genres. Naast columns publiceer je romans, wijnboeken, eetboeken, thrillers en kinderboeken. Wat is je favoriete genre en waarom?
Een lekkere stevige thriller schrijven, zoals Château Fatale , ga ik niet uit de weg. Maar romans schrijven, zoals De Vrouwenslagerij, of De druivenfluisteraar staat het dichtst bij me, dus daar voel ik me het prettigst bij.
Wat is, als schrijver, je belangrijkste inspiratiebron? Heeft het ook iets te maken met een uitspraak die ik eens van je las: “Een held van mij is ieder die zich, in weerwil van zijn eigen persoonlijkheid, verzet tegen de gangbare meningen.”
Ik denk dat iedere schrijver de belangrijkste inspiratiebron in zichzelf vindt. Vervolgens word je dan geïnspireerd door gebeurtenissen waarin je iets herkent. En daar ga je dan mee aan de haal. Blaast het op, trekt het uit z’n verband, of brengt het zo dichtbij mogelijk. Liefst tot onder de huid.
Lees je zelf ook boeken van anderen? Wat zijn daarbij je favorieten?
Ik lees veel technische boeken over wijnmaken, over smaak, etc. Ook veel Romeinse en Griekse geschiedenis. Voor fictie ben ik bewonderaar van Tommy Wieringa.
Is de titel De druivenfluisteraar geïnspireerd op de titel De paardenfluisteraar van Nicolas Evans? Leg eens uit!
Haha, nee hoor, die toevoeging ‘fluisteraar’ is gemeengoed geworden en komt in allerlei variaties voor. Van hondenfluisteraar tot vrouwenfluisteraar. Janty, de hoofdpersoon uit mijn roman, is zwijgzaam. Zo zwijgzaam dat mensen hem houden voor iemand met een beperking en hem allerlei kutklusjes laten opknappen. Maar Janty heeft geen beperking. Integendeel hij ziet de dingen heel scherp, alleen hij zegt niks. Pas tijdens zijn werk in de wijngaard, als hij zich alleen weet, praat hij tegen de druiven. Maar omdat hij bang is om gehoord te worden, fluistert hij.
Hoe ben je aan het personage Janty gekomen?
Eigenlijk ben ik dat zelf. Dat klinkt misschien gek, maar ik ben meer een luisteraar dan een prater. En er zijn nog een aantal overeenkomsten met hem, maar ook eigenschappen die ik wel zou willen bezitten. Met name de innerlijke rust die Janty heeft, daar ben ik een beetje jaloers op.
In De druivenfluisteraar wordt Bellefleur een aantal malen van de slager gered. Heeft dat ook iets met het vegetariër zijn te maken?
Jazeker. Ik zou nooit een dier kunnen doden. Behalve in geval van uiterste nood, misschien, maar anders zou ik het niet over mijn hart kunnen verkrijgen. Dus ja, als je dat niet kan, moet je het ook niet eten, vind ik. Overigens ben ik van mening dat iedereen dat voor zichzelf uit moet maken. Ik wil niemand voorschrijven wat hij/zij wel of niet mag doen, maar het is wetenschappelijk bewezen dat vlees eten van intensieve veeteelt niet goed is voor je gezondheid. Verder is er de uitstoot van methaangas door vee, dat desastreus is voor de planeet. Redenen genoeg dus om geen vlees te eten.
Heb je na deze roman alweer plannen voor een nieuw boek.
Haha, plannen zeker, maar voor boekenschrijven is nu geen tijd. Op het château zijn we volop bezig met de nieuwe wijn en daarnaast ben ik de scripts aan het schrijven voor de nieuwe tv-serie die we dit jaar gaan opnemen.
Vragen: Kees de Kievid
Foto auteur: collectie Ilja Gort
