De stad als vaderland – Tymen Peverelli – Uitgeverij Vantilt – 422 blz. De negentiende eeuw wordt dikwijls beschreven als een nationalistische eeuw. Maar nationalisme beperkt zich niet tot de landsgrenzen. Steden hadden in de Nederlanden veel oude culturele instellingen en een grote mate van politieke zelfstandigheid gekend in hun geschiedenis. De hoofdsteden (‘eerste steden’) en de grote steden die hen politiek en economisch beconcurreerden (‘tweede steden’) vormen dan ook logischerwijze een belangrijk item in de bestudering van het nationalisme.…

Schutterszilver – Wouter van Mastricht – Karakter – 431 blz. Laten we ons eens een waslijn voorstellen. Die symboliseert de tijd die in de roman verloopt (1641-1642). Aan de lijn hangen vele stukken wasgoed van allerlei soorten en maten. Elk stuk stelt een persoon, groep personen of een gebeurtenis voor. Een enkele keer zijn de hoeken van twee stukken wasgoed met één knijper vastgezet (er is een verband!). Eenmaal droog, belandt alles in de wasmand (het boek). Dan begint het.…

Vreemde verwanten. De wereld buiten Europa 1400-1600 – Ernst van den Boogaart – Vantilt – 402 blz. Wie is er niet ooit gefascineerd geweest door de verhalen van ontdekkingsreizigers? Wie heeft er nog nooit van Marco Polo of Christoffer Columbus gehoord? Zij behoren tot de meest bekenden. Maar er waren er nog veel meer die bij de gemiddelde lezer volslagen onbekend zijn, zoals João Fernandes, Pedro Álvares Cabral en Arthur Barlow. Niet bij Ernst van den Boogaart: hij verzamelt reisverhalen,…

Finse dagen – Herman Koch – Ambo-Anthos – 308 blz. Herman Koch geeft twee motto’s mee aan zijn roman Finse dagen. Het eerste is een kort gedicht van Aatto Aalto: “Finse dagen. Finse nachten. Het is vooral dat lange wachten.” Het tweede is van Ralph Waldo Emerson: “Every man alone is sincere. At the entrance of a second person, hypocrisy begins.”
De lezer is ‘a second person’, de tweede persoon die het verhaal van Herman Koch krijgt voorgeschoteld. Hij geeft…

Jij en ik en alle andere kinderen – Bart Moeyaert – illustraties Rotraut Susanne Berner, Gerda Dendooven e.a. – Querido – 487 blz. In een interview in De Tijd (31 december 2019) noemt Bart Moeyaert 2019 een ‘rijk gevuld jaar’. Daarbij refereert hij vooral aan het feit dat aan hem de Astrid Lindgren Memorial Award (ALMA), ook wel de Nobelprijs voor de jeugdliteratuur genoemd, is toegekend. In kinderboekenland zal deze heuglijke gebeurtenis niemand zijn ontgaan. Maar Moeyaerts schrijverschap leverde het…