Het gezicht – Merlijn Schoonenboom – Atlas Contact – 230 blz. We staan er niet bij stil maar in ons digitaal tijdperk is het gezicht zichtbaarder dan ooit. Het speelt voor meer mensen een rol bij het uitdragen van de eigen identiteit. De voornaamste exponent van deze evolutie is zonder twijfel de selfie. De selfie bestaat al lang maar behoorde in het begin tot de wat schimmiger regionen van de cultuur. Het jaar 2013 vormde een omslagpunt toen de redactie…

Gevleugelde geschiedenis van Nederland. De Nederlanders en hun vogels – Jan Luiten van Zanden (ed.) – Ambo | Anthos – 496 blz. “Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu, wat unbidan we nu? (± 1075) is een van de bekendste zinnen uit de Nederlandse taal- en literatuurgeschiedenis. Het betekent volgens taalkundigen: Alle vogels zijn al aan het nestelen, behalve ik en jij. Waar wachten we nog op?’ Het zijn regels uit een middeleeuws liefdesliedje. Een liedje van…

Alles voor niets – Walter Kempowski -vertaling: Kris Lauwerys en Isabelle Schoepen – Thomas Rap -381 blz. Ik denk dat Walter Kempowski (1929-2007), één van de grote naoorlogse Duitse schrijvers, bij het Nederlandse lezerspubliek tamelijk onbekend is. Kempowski is onder meer de auteur van de “Deutsche Chronik”, een serie van zes romans en drie non-fictiewerken over Duitsland in de twintigste eeuw (helaas niet vertaald in het Nederlands). Omstreeks 1980 las ik vroeger werk van hem, de romans Wij hebben het …

Apocalypsofie – Lisa Doeland – Ten Have – 174 blz. Apocalypsofie is een boek over de gevaarlijke fantasieën die wij er volgens filosofe Lisa Doeland (1982) op nahouden om onszelf te beschermen tegen de pijnlijke waarheid dat de wereld zoals wij die kennen allang voorbij is. Met die ‘gevaarlijke fantasieën’ doelt ze dan bijvoorbeeld op recycling, ‘groene groei’ en andere ideeën die veel mensen tegenwoordig als milieuvriendelijk en progressief omarmen, maar die de plank toch pijnlijk misslaan. Neem bijvoorbeeld de…

De geuren van de kathedraal – Wendy Wauters – Lannoo – 318 blz. Ons huidig idee van een kerk is een plaats van religieuze verstilling. Deze voorstelling staat in schril contrast met de levendige laatmiddeleeuwse realiteit. Toen waren kerken plaatsen waar verschillende kapelaans tegelijk tijdens de dag missen opdroegen, hondenslagers honden uit de kerk jaagden, wierook de ruimte vulde, muren, beelden en altaren prachtig waren versierd. Kortom, op diverse manieren werd een aanslag gepleegd op de zintuigen van de kerkgangers.…