Van begin tot eind spannend

Smaragd / Robijn / Onyx – John Stephens – vertaling: Esther Ottens – Van Goor – 1007 blz.

Dit vuistdikke boek is een bundeling van Smaragd, Robijn en Onyx, de drie boeken die tezamen de trilogie De boeken van het begin vormen. De uitgever heeft er gelukkig geen nieuwe titel aan gegeven, zodat er geen verwarring ontstaat en lezers denken een nieuw boek van hun favoriete schrijver te hebben ontdekt. Hoewel in eerste instantie uitgegeven voor oudere kinderen, is het niet kinderachtig en zullen ook volwassenen er uitgebreid van kunnen genieten.

De kinderen Kate, Emma en Michael P. (geheimzinnige achternaam, waarmee ze later gepest worden) worden noodgedwongen door hun ouders achtergelaten. “Vergeet nooit dat je vader en ik heel veel van jullie houden. En op een dag zullen we weer bij elkaar zijn. Dat beloof ik.”
Maar voor het zover is, gaat er nog heel veel gebeuren!

In het eerste deel komen ze in verscheidene weeshuizen terecht. Het laatste, Cambridge Falls is bijzonder. In de wijnkelder vinden ze een boek, het is groen als een smaragd en het veroorzaakt dat ze in een totaal andere wereld met afschrikwekkende monsters, maar ook vriendelijke creaturen, dwergen en tovenaars terecht komen. Is dit definitief, kunnen ze terugkomen? Wie is de kwaadaardige Magnus Ominus?

“Maar ze (Kate) wist één ding zeker. Als hun ouders nog leefden, dan zouden zij en Michael en Emma ze vinden. Het kon haar niet schelen hoe machtig de Magnus Ominus was, of dat ze om hun ouders te redden een stel toverboeken moesten zien te vinden die al duizenden jaren zoek waren; zij en Michael en Emma zouden hun gezin weer bij elkaar brengen en niets kon hen daarvan afhouden.”

Dr. Pym is in het tweede deel een belangrijke hulp voor de kinderen. Er wordt lustig door de tijd gereisd met behulp van de smaragden atlas. De avonturen worden grimmiger, het gevaar steeds groter. De kinderen krijgen te maken met wrede figuren uit het verleden, de Krijsers, die proberen naar het heden te komen en kost wat kost tegengehouden moeten worden. De Goudharige Gravin wil evenals de Krijsers de boeken zien te bemachtigen. In deze strijd raken de drie van elkaar gescheiden, omdat Kate de Krijsers weer naar het verleden wil teruglokken. Komt ze nog terug? Tot overmaat van ramp gebeurt er wat met Emma.

“Tegen de tijd dat Kate en Michael en de tovenaar op de open plek aankwamen … was Emma verdwenen en was er van de houten poort alleen een smeulende puinhoop over”.

Welke rol speelt waarbij een zekere Rafe. Welk betekenis zal de Kroniek van het Vuur blijken te hebben?

Emma ervaart dat het bijna onmogelijk is te ontsnappen uit het rijk van de doden. Zij is in het derde deel grotendeels op zichzelf aangewezen om het derde, Boek van de Dood, te bemachtigen.

“Mocht dit boek in handen vallen van de vijand, dan is ons leven, ja, het leven van alles en iedereen in zowel de magische als de niet-magische wereld, geen cent meer waard. Zover mag het niet komen.”

Kate en Michael, vergezeld door dr. Pym, reizen over de hele wereld om over Magnus Ominus en de ouders iets te weten te komen. Ze belanden in Mexico en Moskou, komen terecht in de Zuid Chinese zee en de toverschool in de Andes, zelfs in het magische land van de Xiálatn (denk aan het in de Middellandse Zee verzonken Atlantis), maar hebben geen resultaat. Uiteindelijk blijft één plan over. Zal het slagen? Zullen ze Magnus Ominus verslaan? En wat moet er dan gedaan worden met de drie boeken om hun ouders weer terug te krijgen? Ze aanvaarden de risico’s en wagen hun laatste kans, ondanks de waarschuwing van Michael.

De fantasy-literatuur kent diverse klassiekers, beginnend met de Bastable-trilogie van E. Nesbit (begin vorige eeuw). Zo’n vijftig jaar later gevolgd door De Kronieken van Narnia van C.S. Lewis en weer ca. vijftig jaar later de Harry Potter reeks van J.K. Rowling en dan blijven er zeker een aantal ongenoemd. John Stephens voegt daar een nieuwe trilogie aan toe. Werelden gevuld met magische zaken als tovenaars, dwergen, trollen, draken en ander gespuis. Mogelijk nieuw bij deze auteur is het tijdreizen. Stephens laat het aan de lezer zelf over zich een beeld bij deze wereld te vormen: er zijn geen illustraties die een beeld aan je opdringen. De auteur doet het toch anders dan zijn voorgangers. Zo zijn bijvoorbeeld de drie kinderen echte mensen, zonder allerlei bovenmenselijke krachten.

Kate, Emma en Michael maken in dit boek een ontwikkeling door die bij hen in het normale leven zou passen. Zij gedragen zich zoals kinderen zich behoren te gedragen. Zij vormen een hecht trio met genegenheid voor elkaar, maar ook met de nodige ruzietjes. Omdat ze zo gewoon zijn, krijgen ze van bijna iedereen hulp bij hun moeilijke taak, mede omdat ze geloofwaardig overkomen. Alle lezers zullen steeds meer sympathie voor hen gaan voelen.

Naast de hoofdpersonen zijn ook de bijfiguren, voor zover mogelijk, realistisch beschreven. Zelfs de meest vreemde creaturen worden heel gewoon door hun rol in het verhaal. Een verhaal vol magie, onverwachte wendingen en verrassingen, veel actie in een behoorlijke vaart, zodat doorlezen de enige mogelijkheid is. De scheidingen tussen de drie delen kunnen dan als een goed moment voor pauzeren dienen.

Het enige wat je je zou kunnen afvragen, betreft de keuze voor de titels. De trilogie heet De boeken van het begin. In elk deel staat één van de drie boeken centraal en zouden dus best de titel van het desbetreffende boek mogen voeren, zoals de eerste twee in het Engels.

Waarschuwingen voor de lezer. Bent u al in het bezit van een los deel? De delen zijn niet los van elkaar te lezen, maar alleen in de juiste volgorde, wat nu door de bundeling vergemakkelijkt is. Laat u niet van uw nachtrust verstoren door de verslavende werking van dit sublieme verhaal, dat grotere bekendheid verdient!

Kees de Kievid

Comments are closed.