“Vrijheid is voor mij heel belangrijk”

Yvonne Jagtenberg illustreerde de afgelopen vijftien jaar, sinds haar afstuderen aan de kunstacademie in Arnhem. In die tijd werkte ze voor verschillende Nederlandse en buitenlandse uitgeverijen van kinderboeken. Momenteel werkt ze aan haar zelf geschreven prentenboeken. Yvonne werd gekozen om deel te nemen aan de “Dutch Oranges”, “An Elephant Came By” en “Dutch Treats: Hedendaagse illustratie uit Nederland”, een tentoonstelling van veertien Nederlandse illustratoren die de wereld over reisde. De Arno en Balotje boeken zijn vertaald in meer dan negen verschillende talen. Ze won verschillende prijzen waaronder het Charlotte Köhlerstipendium. Met Hondje de enige echte won ze een Zilveren Penseel

Uit wat voor gezin kom je? Is het een artistieke familie?

Ik kom uit een cultureel onderlegd nest. Mijn moeder is neerlandicus, een bijzonder creatief mens. Mijn vader kwam uit een artistiek nest maar koos voor een vaste baan, werd bankdirecteur. Hij heeft zich als jonge man een beetje afgezet tegen het kunstenaarsmilieu waaruit hij kwam, maar zijn grootste talent was zingen en performen. Zijn vader was musicus, mijn opa zijn broer Alexander Jagtenberg, een bekend politiek tekenaar en vormgever (vriend van Max Velthuijs). Bij mijn opa en oma Jagtenberg kwamen Tata Mirando ed. over de vloer. Er was altijd muziek. En discussie over politiek.
Mijn ouders hadden een brede interesse, bewuste mensen met een open mind maar wel in combinatie met een degelijk sausje. Vrijheid binnen gebondenheid. Hippies in een keurig jasje. Er was literatuur, we gingen naar concerten, theater, film, en we bezochten musea. Ze wilden ons veel meegeven.
Mijn zus en ik hebben vooral veel gespeeld in onze jeugd. Er mocht wat dat betreft een hoop bij ons thuis. Verkleedpartijen, hutten bouwen, buiten maar ook veel op onze zolder. Soms zat de halve buurt bij ons boven. En alle materialen waren voor handen, ‘vieze klei’, verf, stofjes, doosjes vol knopen. En dieren hè…die kocht ik van mijn zakgeld. Best een goede ondergrond om te ontdekken wie je bent en wat je wilt in dit leven.

Was je als kind al aan het schrijven en tekenen?

Ja. Ik deed twee dingen heel graag. Het ene was tekenen en het andere was toneelspelen. Op zolder bij ons thuis stond een oude wieg vol verkleedkleren. Ik bedacht toneelstukjes die ik met mijn vriendjes opvoerde voor onze ouders of op school. Maar er waren ook dagen dan had ik geen zin in spelen en zat ik te tekenen en schreef verhaaltjes. Als er dan iemand aan de deur kwam om te vragen of ik zin had om te spelen zei ik gewoon nee. Altijd een gevecht geweest die extroverte en introverte kant van mezelf.

Herinner je nog je eerste verhaaltje?

Het eerste verhaaltje. Geen idee. Ik herinner me iets over een mannetje met de naam Leesgraag (het zal ook wel autobiografisch geweest zijn, haha! want ik las zelf érg graag)

Van wie heb je je talent geërfd, denk je?

Mijn moeder kon prachtig tekenen, maar uit de eenvoudige telefoonkrabbels die mijn vader maakte, herken ik mijn eigen handschrift. We hadden dezelfde humor en kijk op het leven.

Je hebt eerst de PABO gedaan en daarna de Hogeschool voor kunsten. Heb je in het onderwijs gewerkt?

Nee, toen ik eenmaal op de academie zat verdween de ambitie om les te geven. Ik heb nog wel een paar keer gesolliciteerd omdat ik dacht dat het de beste manier was om geld te verdienen, maar ik was elke keer weer opgelucht wanneer ik niet aangenomen werd. Ik voelde me toch niet op m’n plek in de onderwijscultuur.

Je bent een tijdje zelfstandig werkzaam geweest in de beeldende kunst en bent toen overgestapt naar het schrijven en illustreren van prentenboeken. Waarom die stap?

Doordat ik illustratieopdrachten aannam om geld te verdienen begon ik mijn tekenwerk weer serieus te nemen. Ik ging me weer opnieuw bezighouden met kinderboeken en toen kwamen vanzelf de verhalen. Het was niet echt een heel bewuste stap, maar meer een natuurlijke. Verhalen vertellen zat er altijd al in, het was alleen de vraag wanneer het eruit zou komen.

Hoe ben je tot deze stijl gekomen en hoe zou je hem zelf omschrijven?

Lastige vraag. Ik weet niet of ik de aangewezen persoon ben daar iets over te zeggen. Ik kan daar niet veel meer over zeggen dan dat ik mezelf ben in mijn werk. Dit is wie ik ben en wat ik kan.
De stijl? Poeh, veel mensen noemen het naïef.
Ik voel mezelf een beeldhouwer met verf. Ik schraap en vijl, tot ik uitkom bij een essentie. Dat was mijn onderzoek als schilder en dat is bij illustratie zo gebleven.

Ben je achter de schermen ook andere tekenstijlen aan het uitproberen?

Ik ben altijd bezig met andere technieken om de nieuwe inhoud vorm te geven.

In het begin tekende je ook voor andere schrijvers. Doe je dat nog? Zo nee, waarom niet meer?

Dat was werk in opdracht. Zo ben ik begonnen. Vrijheid is voor mij belangrijk. Een thema in mijn leven. Wanneer je in opdracht werkt ben je gebonden. Daar functioneer ik minder goed. Maar belangrijker nog ik moet mijn eigen verhaal vertellen, dat is een sterke drive. Andermans verhaal vertellen vind ik inmiddels lastig.

Welke schrijvers en/of illustratoren bewonder en hebben je misschien zelfs beïnvloed?

Ik ben minder bezig met illustratoren, meer met kunstenaars. Alle grote jongens kunnen mij inspireren. Een werk raakt me, los van de stijl. Carver is voor mij belangrijk. Hij schrijft weliswaar niet voor kinderen maar zijn manier van kijken daar raak ik door geïnspireerd.

Je hebt ook een kindermeubellijn ontworpen. Is die lijn door een fabrikant opgepikt en zijn de meubels te koop?

De kindermeubellijn is ontwikkeld voor een fabrikant onder de naam Bopita-colourfull-life. En was wereldwijd te koop in babywinkels. Het waren handbeschilderde meubelen, in Polen zat een fabriek. De medewerkers daar imiteerde mijn handschrift Ze zijn op dit moment niet meer verkrijgbaar. Maar af en toe zie ik nog weleens iets terug op een school of marktplaats.Of komen mensen erachter dat hun babyuitzet door mij ontworpen is.

Over Balotje, het eigenwijze meisje heb je heel wat boeken gemaakt. Lijkt ze op je? Oftewel was jij ook een eigenwijs meisje?

Haha! Ja, dat was ik en dat ben ik vrees ik nog steeds.

Komen er nog meer boeken over Balotje?

Er is net een bundel verschenen van eerdere titels. Maar er staat ook een nieuwe op de planning.

Met Hondje, de enige echte won je een zilveren penseel. Inspireert zo’n prijs je of geeft hij juist een soort druk?

Ik ervaar nog geen druk of inspiratie op dit moment.
Ik was al bezig met nieuwe plannen en ga daar gewoon lekker mee door.
Ik kan niet anders dan gewoon de dingen maken die ik maak, dat is iets wat ik inmiddels heel goed weet van mezelf, anders wordt het toch niks. De ontwikkeling in je werk wordt gedicteerd door je eigen ontwikkeling als mens. Maar een erkenning voor hetgeen je maakt, dat voelt wel heel goed! Het is heel fijn voor het boek en voor mij.

Komen er nog meer boeken over hondje?

Dat is wel de bedoeling. De ideeën voor de verhaaltjes liggen klaar.
Voor een Franse uitgever was ’t zelfs een voorwaarde bij hun aankoop van de eerste. Ze zien potentie in dit zwerfhondje. Nu alleen nog toestemming vragen aan meneer Boymans…

Vragen: Pieter Feller

Foto: Els Zweerink

Andere recensies

Vrouwen rondom Johan de Witt – Samenstelling: Ineke Huysman en Roosje Peeters – Uitgevrij Catullus – 344 blz. Robert Fruin, Gerhard Willem Kernkamp (alleen deel 1) en Nicolas Japikse publiceerden van 1906 tot 1919 een zesdelige bronneneditie: Brieven aan en Brieven van Johan de...
Lees verder Categorie: Boek van de week, Geschiedenis, Non-fictie
| Reageer!
Kom binnen! Theater lezen over thuis РIneke Kraijo en Marlies Verhelst РIllustraties: Marja Meijer РGottmer Р120 blz. Wat een verrassende serie die door uitgeverij Gottmer uitgegeven wordt. Ik had er eerlijk gezegd nog nooit ̩̩n ingekeken, omdat ik geen recensies...
Lees verder Categorie: Kinderboeken
| Reageer!
Op de vriendschap – Milla Shan – Vertaling: Siska Goeminne – Illustraties: Frank Daenen – De Eenhoorn – 32 blz. Een vriendje hebben is voor de meeste kinderen belangrijk. In dit prachtige prentenboek wordt op een speelse manier verteld en getekend over het ontstaan...
Lees verder Categorie: Prentenboek
| Reageer!