“Ik wilde stuurman worden”
Esther van der Ham(1972) is geboren in Teteringen, een dorp vlakbij Breda, waar ze nu nog woont. Ze is eigenaar van Droomvallei Uitgeverij. Ook schrijft en illustreert zij boeken zoals Vogel Vera in het wonderbos uit 2012 en De dolfijn met sproeten uit 2013. Ze verzorgt vele creatieve workshops op scholen en bij bedrijven. Ook houdt zij geregeld huiskamerworkshops. Ze is getrouwd en moeder van twee jongens. Naast uitgeven, schrijven en illustreren werkt ze tevens als coördinator van het Expertisecentrum Duurzame Innovatie bij Avans Hogeschool, waar praktijkgericht onderzoek wordt uitgevoerd op het gebied van Duurzaamheid. Ze heeft Civiele Techniek gestudeerd aan de HTS en Technische Bedrijfskunde aan de TU. Ook heeft ze de opleiding tot kunstzinnig dynamisch coach bij de Kleine Tiki afgerond.
Was je een leeskind? Welk boek is je het meest bijgebleven?
Zeker weten. Alle boeken uit de schoolbibliotheek heb ik gelezen en elke woensdag ging ik naar de bibliotheek om alle nieuwe tijdschriften te lezen én om zo veel mogelijk boeken te lenen, die ik een week later allemaal uithad.
Ik had veel favoriete schrijvers, bijvoorbeeld Thea Beckman met de trilogie die begon met “Geef me de ruimte”. Ook Tonke Dragt las ik graag: “Brief voor de koning” en de “Zevensprong” vond ik erg spannend. Dat zijn boeken die ik nu nog wel eens lees ter inspiratie.
Ik neem aan dat je als kind geen uitgever wilde worden. Wat wel?
Eerst stuurman – mede door de boeken van Karel Norel, ik kreeg op tienjarige leeftijd het boek Scheepsmaat Woeltje van mijn opa. Later juf. En dat is ook uitgekomen, ik heb jaren les gegeven op de HTS bij de opleidingen Civiele Techniek en Technische Bedrijfskunde.
Waarom ben je Droomvallei Uitgeverij begonnen?
In eerste instantie om mijn eigen boeken op de markt te kunnen zetten. Belangstellende uitgevers hadden een behoorlijk lange doorlooptijd, vond ik in 2011. Dat kon sneller als ik zelf een uitgeverij oprichtte. Inmiddels geef ik ook boeken van andere auteurs uit.
Waarin verschilt Droomvallei van de andere uitgevers?
Droomvallei Uitgeverij heeft een duidelijke focus. De boeken die ik uitgeef zijn creatief, uitdagend, inspirerend en positief. Elk boek heeft een thema waarmee de lezer, als hij of zij dat wil, meer kan doen. Thema’s die aan de orde komen zijn pesten en de geboorte van een broer of zusje. Ieder boek heeft een specifieke doelgroep. Droomvallei Uitgeverij vindt samenwerking erg belangrijk. Tussen de uitgever en de auteurs en tussen de auteurs onderling. Ook bijzonder is dat ik samen met de auteur bepaal wie welke kosten draagt voor het tot stand komen van het boek. Daarmee hangen ook de opbrengsten van de auteurs samen. Wie de meeste kosten voor de rekening neemt, krijgt ook de hoogste opbrengsten na verkoop van de boeken.
Moet een boek van Droomvallei aan bepaalde eisen voldoen?
Het moet binnen de focus van de uitgeverij passen: creatief, inspirerend en positief. Uiteraard moet het ook goed geschreven zijn en iets toevoegen aan boekenland. Kleurrijke en vrolijke illustraties vind ik ook erg belangrijk.
Het viel me op dat er alleen vrouwelijke auteurs in het fonds zitten. Toeval?
Ja, dat is toeval! In ieder geval is er al één manlijke illustrator bezig aan de illustraties voor een in het najaar te verschijnen boek.
Je schrijft en illustreert ook zelf. Is dat wel goed te combineren met het uitgeven van boeken?
Ik ben gelukkig erg goed in plannen. Daardoor is het te combineren. Op 5 maart is het boek Anna, waar blijf je? Verschenen, een boek geschreven door Elsbeth de Jager. Ik heb de illustraties gemaakt, meegeschreven aan het Beessielied dat via Itunes te verkrijgen is, en ik heb daarvoor het ‘creatief naschrift’ geschreven. In die periode zijn er drie boeken van Droomvallei auteurs op de markt gekomen en heb ik gesprekken gevoerd met een aantal potentiële auteurs. Ook ben ik aan een nieuw boek bezig. Het tempo voor mijn eigen boeken ligt wel lager, maar dat is niet erg. Het is belangrijk dat elk boek de aandacht krijgt die het verdient, of het nu van mijzelf is of van één van de andere Droomvallei auteurs.
Erg goed gaat het niet in het boekenvak. Hoe lukt het je om het hoofd boven water te houden?
Door heel goed na te denken over het businessmodel van mijn uitgeverij en welke investeringen ik wel of niet doe. Ik moet zeggen dat ik niet echt mag klagen over de verkopen van mijn boeken en de boeken van mijn auteurs. De recensies zijn positief en de boeken worden goed verkocht. Dit komt door de inzet van de auteurs en mijzelf als uitgever, maar ook door de samenwerking tussen de auteurs.
Wat is er leuk en wat is er minder leuk aan uitgeven?
Het leuke en bijzondere is elke keer het ontstaan van weer zo een mooi product. Een nieuw prentenboek of een inspiratieboek voor volwassenen. Het nadenken over de vormgeving, de kleuren en de kaft, allemaal in overleg met de auteur en/of illustrator.
Het minder leuke is, dat je ook regelmatig mensen moet teleurstellen. Ik kan niet alles uitgeven wat mij aangeboden wordt. Het moet echt binnen de focus van de uitgeverij passen en aan de kwaliteitseisen voldoen.
Kleine uitgeverijen raken hun boeken moeilijker kwijt aan de boekwinkels dan grote. Hoe gaat dat met jullie boeken?
Met de uitgeverij ben ik aangesloten bij het Centraal Boekhuis en via die route worden regelmatig boeken besteld door de boekwinkels. Ook de verkoop via de online boekwinkels gaat goed. Ik sta ook regelmatig op beurzen zoals de Ouders Natuurlijk beurs, waar ik dit jaar een lezing verzorg over het belang van creatief zijn voor kinderen.
Ik probeer direct de lezers te bereiken in de specifieke doelgroepen en dat gaat goed.
Je geeft ook workshops op scholen en in huiskamers. Wat doe je tijdens de workshops?
Ik heb veel verschillende workshops, voor zowel kinderen als volwassenen. Vaak zijn het schilderworkshops, geïnspireerd door kunstenaars zoals Hundertwasser. Ik denk dat creatief zijn, bijvoorbeeld door te schilderen van toegevoegde waarde is. Het werkt ontspannend en grensverleggend omdat veel deelnemers lang niet meer geschilderd hebben.
Wil je je favoriete boeken top vijf hier noemen met een kort toelichting?
Het lot van de familie Meijer. Iedere zin in dit boek is een verhaal op zich.
De Zevensprong. Als kind vond ik dit een super spannend boek.
Koning van Katoren. Zo goed gevonden, al die opdrachten die Stach moest uitvoeren.
Jip en Janneke om de humor. Zelf gelezen en voorgelezen aan mijn eigen kinderen.
Het boek over Hundertwasser van Taschen. Prachtige inspirerende schilderijen.
Hier kun je nog iets zeggen dat je graag kwijt wilt.
Ik hoop dat er nog heel veel mooie nieuwe boeken geschreven en uitgegeven worden. Of het nu op papier is of digitaal, door het lezen van een boek word je even meegenomen naar een andere wereld. Ik vind het zelf fijn om met mijn kinderen een verhaal te lezen of bij een boek een eigen verhaal te verzinnen. Met mijn uitgeverij werk ik daar graag aan mee.
Vragen: Pieter Feller
