Magisch prentenboek voor jong en oud
Kodo, de weg van de boog – Bert Kouwenberg & Mark Janssen – Clavis – 109 blz.
Om bij het uiterlijk te beginnen: dit is letterlijk een boek van formaat. Voor de € 29,95 die het kost, heb je niet alleen een boek van bijna 30 bij 36 centimeter in je handen, maar ook een dat meteen een kilootje of twee weegt. Een boek van gewicht, dus, en dat geldt niet alleen voor de buitenkant.
Het eerste wat opvalt als je het boek openslaat, is de bijzondere vormgeving, waarbij heel goed rekening is gehouden met de Japanse sfeer. Zo staat er regelmatig een asterisk in de tekst, die verwijst naar een dwars op de kantlijn geplaatst regeltje met uitleg. Om dat te kunnen lezen, moet je het boek letterlijk kantelen. Hetzelfde geldt voor de haiku’s van Japanse dichters die door het boek heen zijn gestrooid en die ook dwars op de pagina’s staan. Zelfs de eerste zin van ieder hoofdstuk staat dwars op de tekst. Allemaal vormgevingstrucs die het Japanse karakter van het boek benadrukken.
Kodo, de weg van de boog, speelt zich af in de Japanse middeleeuwen. Kodo woont met zijn vader in het Veerhuis aan de Rivier. Achter hun huis ligt het diepe, geheimzinnige Woud. Waarom Kodo moederloos opgroeit, heeft zijn vader nooit willen vertellen, maar Kodo begint daar steeds vaker naar te vragen. Ook wil hij graag in de voetsporen van zijn vader treden en een echte Samurai worden. Als zijn vader hem besluit les te geven, oefent Kodo iedere dag hard om deze Japanse krijgskunst onder de knie te krijgen. Gaandeweg het verhaal wordt het geheim van Kodo’s vader onthuld en wordt duidelijk wat er in het verleden is gebeurd.
Als op één boek het woord ‘slow reading’ van toepassing is, dan is het wel op dit boek. Door het grote formaat kún je bijna niet anders dan de bladzijdes langzaam en plechtig omslaan. Je gaat je er bijna plechtig van vóelen. Het is dan ook een verhaal bij uitstek om voor te lezen.
Bert Kouwenberg is er in geslaagd dit spannende en spirituele verhaal over leven en dood in heldere, poëtische taal op te tekenen. Door de Japanse uitdrukkingen en namen zitten er voor jongere kinderen best pittige zinnen tussen, maar ik vind dat geen bezwaar. Een kind pikt daaruit op wat het aankan, de rest komt later wel. Het gaat toch om de sfeer die het verhaal oproept, en de filosofische elementen die erin verpakt zitten.
De magische tekeningen van Mark Janssen maken een net zo belangrijk deel uit van het verhaal als de tekst. Waar op de ene pagina een stukje van het verhaal wordt verteld via een tekening, gaat op de volgende pagina de tekst daarop door. Tijdens het voorlezen kun je dus aan een kind vragen wat er op de tekening gebeurt. Zo wordt voorlezen letterlijk sámen lezen.
Om de sfeer van het verhaal zo goed mogelijk weer te geven, heeft Janssen zich gehouden aan de spelregels van de Japanse prentkunst en hier zijn eigen, digitale draai aan gegeven. Hij heeft zich daarin laten inspireren door de beroemde Japanse houtdrukkunstenaar Hokusai. Dit heeft wonderschone platen opgeleverd die overduidelijk met veel passie zijn gemaakt.
In de meeste boekhandels zal dit in alle opzichten indrukwekkende prentenboek bij de kinderboekafdeling te vinden zijn. Maar net zoals ik dat bijvoorbeeld bij de dierenverhalen van Toon Tellegen zou toejuichen, zou wat mij betreft ook Kodo in een kast mogen staan waar met grote letters op staat: VOOR IEDEREEN!
Een inkijkexemplaar Kodo, de weg van de boog kun je hier bekijken.
